Generative AI และบทบาทในการเป็นเพื่อนคู่คิดของระบบการศึกษา

การเติบโตของ Generative AI และความกังวลในการนำมาใช้

ปฏิเสธไม่ได้ว่าในช่วงเวลา 2-3 ปีที่ผ่านมาก กระแสข่าวเกี่ยวกับการทำงานของ AI หรือ ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligent) กำลังได้รับการพูดถึงอยากแพร่หลายมากขึ้น มีการนำ AI มาใช้ประโยชน์นอกเหนือจากในรูปแบบอุตสาหกรรม อาทิ ใช้เพื่อพัฒนาประสบการณ์ของผู้ใช้งาน บนเว็บไซต์หรือแอพพลิเคชั่นต่าง ๆ ตัวอย่างที่สำคัญก็คือ Chatbot ต่าง ๆ ที่ตอบสนองต่อคำสั่งหรือคำถามของผู้ใช้ได้อย่างทันท่วงที ด้วยภาษาที่กระชับและเข้าใจง่าย นอกจากนี้ยังทลายขีดจำกัดทางภาษาและความสามารถทางกาย ทำให้ผู้ใช้ทุกคนเข้าถึงและได้เป็นส่วนหนึ่งในการสัมผัสประสบการณ์การใช้ AI ในชีวิตประจำวันมากขึ้น

อย่างไรก็ตาม ความกังวลเกี่ยวกับอิทธิพลและความสามารถที่มากขึ้นทุกวันของ AI ก็ก่อตัวขึ้น จนอาจทำให้หลายคนกังวลใจ และเกิดการตั้งคำถามว่า AI จะมาแย่งงานมนุษย์หรือไม่ หรือ AI จะทำให้การโกงต่าง ๆ ทำได้ง่ายขึ้นไหม ยิ่งไปกว่านั้น หนึ่งในข้อคิดเห็นสำคัญหลังจากการเปิดให้ใช้งานของ Chatbot ที่สั่นสะเทือนวงการเทคโนโลยีอย่าง ChatGPT ก็ทำให้เกิดการตั้งคำถามแสดงความกังวลใจจากนักวิชาการและหน่วยงานการศึกษาว่า AI จะช่วยนักเรียนและนักศึกษาโกงข้อสอบหรือไม่? โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสาขาวิชาศิลปศาสตร์ อักษรศาสตร์ มนุษยศาสตร์ และสังคมศึกษา ที่จำเป็นต้องอาศัยทักษะในการเขียน เรียบเรียงข้อมูล และที่สำคัญคือทักษะการวิเคราะห์ ทักษะเหล่านี้ล้วนเป็นสิ่งที่ AI สามารถทำได้อย่างแนบเนียน จนแทบแยกไม่ออกถึงความต่างระหว่างงานเขียนโดยมนุษย์และงานเขียนของ AI

เพราะอะไร Generative AI ถึงไม่ใช่ศัตรู

จากรายงานล่าสุดขององค์การยูเนสโก (UNESCO) แสดงให้เห็นว่า Generative AI หรือ AI ที่สามารถสร้างคำตอบใหม่ได้เรื่อย ๆ นั้น ท้ายที่สุดแล้วจะผสานเข้ามาสู่ระบบการศึกษาในไม่ช้า และไม่มีทางเลยที่สถาบันการศึกษา ครู อาจารย์ หรือแม้แต้นักเรียน นักศึกษา จะหลีกเลี่ยงการใช้ AI ได้ แน่นอนว่าการใช้ Generative AI ในการทำทุกอย่างแทน อาทิ ทำข้อสอบแทน ทำแผนการสอนแทน หรือทำการบ้านแทน นั้นไม่ใช่สิ่งที่ถูกต้องเสียทีเดียว แต่มันก็ไม่ได้หมายความว่า Generative AI จะทำลายระบบการศึกษาหรือเป็นภัยต่อการเรียนรู้ของมนุษยชาติ

กลับกัน การมาถึงของ Generative AI จะช่วยทำให้ระบบการศึกษาและการเรียนรู้ในปัจจุบันซึ่งเน้นพึ่งพาครูและหลักสูตรการสอนที่พัฒนาและควบคุมจากหน่วยงานส่วนกลาง พัฒนาขึ้นอย่างก้าวกระโดดมากขึ้น แน่นอนว่าการที่จะทำให้ Generative AI สร้างผลลัพธ์ที่ดีที่สุดนั้น มนุษย์ยังคงเป็นสิ่งจำเป็นอยู่ในการตรวจสอบ ดูแล และกำกับเนื้อหาที่ Generative AI สร้างขึ้น ยูเนสโกเองก็มีมาตรการในการกำกับดูแล Generative AI และ Large Language Model ต่าง ๆ อย่างเคร่งครัด ซึ่งถือได้ว่าเป็นตัวอย่างที่ดีเพื่อสร้างความปลอดภัยให้ผู้ใช้และองค์กรต่าง ๆ รวมถึงสถานที่ศึกษา ที่จะนำ Generative AI มาประยุกต์ใช้ในองค์กรอีกด้วย

Generative AI และการช่วยเหลือด้านการศึกษา

สำนักข่าวชื่อดังอย่าง Forbes แนะนำว่า Generative AI สามารถเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของระบบการศึกษา ในฐานะผู้ช่วยเสมือน (Virtual Assistance) ของครูและอาจารย์ ในการจัดการข้อมูลหรือกิจกรรมเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น การสร้างควิซหรือแบบทดสอบต่าง ๆ ที่ออกแบบอย่างเฉพาะเจาะจงเพื่อรองรับความสามารถของนักเรียนแต่ละคน (personalized learning experience) หรือแม้แต่สร้างเกมง่าย ๆ เพื่อเพิ่มปฏิสัมพันธ์ระหว่างครูและนักเรียนในห้องเรียน (interactive games) นั่นหมายความว่า การนำ Generative AI มาประยุกต์ใช้ในการศึกษา ไม่เพียงแต่จะช่วยแบ่งเบาภาระของผู้สอน แต่ยังช่วยให้การพัฒนาด้านการศึกษาเรียนรู้ง่าย สนุก และรวดเร็วมากขึ้นอีกด้วย

งานวิจัยจากประเทศจีนพบว่า Generative AI นั้นนอกจากจะช่วยพัฒนาระบบการศึกษา ช่วยส่งเสริมความร่วมมือระหว่างองค์กรการศึกษา อาทิ ความร่วมมือระหว่างโรงเรียน ตลอดจนไปถึงความร่วมมือที่ก้าวผ่านขีดจำกัดทางภาษาและวัฒนธรรม ซึ่งจะส่งผลให้การกระจายความรู้ (knowledge sharing) เป็นไปได้ง่ายยิ่งขึ้น และนั่นหมายความว่ากำแพงทางความรู้จะต่ำลง และการเข้าถึงความรู้ตลอดจนการศึกษาจะง่ายขึ้นกว่าที่เคย

งานวิจัยล่าสุดพบว่า Generative AI สามารถช่วยนักวิจัยในการค้นคว้าข้อมูลทางการเงินได้เป็นอย่างดี อีกทั้งเมื่อใช้ร่วมกับข้อมูลวิจัยที่มีอยู่แล้วก็ยิ่งทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานดียิ่งขึ้นไปอีก นอกจากนี้ยังมีการคาดการว่าในอนาคตอันใกล้อาจจะมีการนำ Generative AI มาใช้ในการวิจัยทางการเงินมากขึ้น จนเปรียบเสมือนได้มีผู้ช่วยนักวิจัยเพิ่มเลยทีเดียว

อย่างไรก็ตาม ข้อกังวลที่จำเป็นต้องพูดถึงก็คือ จริยธรรมและข้อจำกัดต่าง ๆ ที่ผู้ใช้ Generative AI อาจต้องคำนึงถึง อาทิ การรักษาข้อมูลส่วนตัวของครู อาจารย์ นักเรียน ตลอดจนหน่วยงานการศึกษา หรือการตรวจสอบสองขั้นตอนโดยใช้มนุษย์เพื่อลอคติ (bias) ที่ Generative AI อาจสร้างขึ้นหรือถูกป้อนข้อมูลเข้าไป ดังนั้นจึงควรมีข้อตกลงที่ชัดเจน เปิดเผย และตรวจสอบได้ รวมถึงอนุญาตให้ผู้ใช้งาน Generative AI สามารถตรวจสอบการทำงานของโมเดลที่กำลังใช้งานอยู่ และแน่นอนว่า การตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญด้านการสร้างและฝึกฝน Generative AI ย่อมมีความสำคัญเป็นอย่างมาก สุดท้ายแล้ว ประโยชน์ที่มากมายของ Generative AI จะสามารถช่วยอุตสาหกรรมการศึกษาให้เติบโตขึ้นจากปัจจุบัยอย่างรวดเร็ว แต่ในขณะเดียวกันความร่วมมือของมนุษย์ก็ยังเป็นสิ่งที่มีความจำเป็นอยู่มาก เพื่อลดโอกาสและความเสี่ยงในการทำงานที่ผิดพลาด

Generative AI สามารถทำประโยชน์อย่างไรได้บ้างสำหรับสถานศึกษา

งานวิจัยอีกชิ้นจากความร่วมมือของนักวิจัยในประเทศออสเตรเลียและมาเลเซียพบว่า การนำ Generative AI มาใช้ภายในหน่วยงานศึกษาจะมีผลดีมากกว่าข้อเสีย และการแบนหรือสั่งห้ามไม่ให้ครู อาจารย์ หรือนักเรียนใช้ Generative AI อาจไม่ใช่ทางเลือกที่ดีที่สุดที่ผู้บริหารหน่วยงานการศึกษาควรทำ เพราะมันจะไม่ได้ช่วยเพียงในการจัดการเรียนการสอน แต่ยังช่วยพัฒนาศักยภาพให้บุคลากรตลอดสายตั้งแต่ต้นน้ำยันปลายน้ำของระบบการศึกษา ให้สามารถจัดการข้อมูลขนาดใหญ่ได้ด้วยตนเอง แน่นอนว่าการทำความเข้าใจและเรียนรู้การใช้งาน Generative AI อย่างถูกวิธีก็สำคัญเช่นกัน ดังนั้นนี่จึงเป็นอีกสาเหตุสำคัญว่าทำไมหน่วยงานทางการศึกษาจึงควรมีผู้เชี่ยวชาญช่วยดูแลและวางระบบรากฐานการประยุกต์ใช้ Generative AI เพื่อให้การนำเทคโนโลยีมาใช้เกิดประโยชน์สูงสุดและยั่งยืน

การนำ Generative AI มาปรับใช้สำหรับองค์กรทางการศึกษา

ในปัจจุบัน หลายสถานศึกษาเริ่มหันมาปรับตัวใช้ AI ในการจัดการการเรียนการสอน หรือใช้ในการช่วยเหลือครูและอาจารย์ในงานการจัดการต่าง ๆ ซึ่งนำไปสู่การลดภาระงานและหน้าที่ของบุคลากรทั้งองค์กรได้เป็นอย่างดี Generative AI เป็นเครื่องมือที่ทำให้เด็ก ๆ หันมาสนใจและสนุกกับการเรียนรู้อีกครั้ง แถมยังทำให้กราฟการเรียนรู้พัฒนาขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยการผลิตสื่อต่าง ๆ ทั้งรูปภาพ วิดีโอ เกม หรือแม้แต่มุกตลก ก็สามารถกลายเป็นเครื่องมือเพื่อการศึกษาได้เช่นกัน

หากคุณต้องการคำแนะนำหรือคำปรึกษาเกี่ยวกับการนำ AI และ Generative AI ไปใช้ในสถาบันการศึกษาของคุณสามารถติดต่อ Data Wow มาได้ที่ อีเมล sales@datawow.io หรือโทร 02-024-5560 โดยเรามีทีมงานผู้เชี่ยวชาญพร้อมให้ข้อมูลและคำแนะนำได้ทันที ตลอดจนไปถึงบริการหลังการขายที่พร้อมช่วยเหลือและดูแลคุณอย่างเต็มที่